Orta Doğu Krizi Piyasaları Vurdu

İran-İsrail gerilimiyle petrol fiyatları sıçradı, piyasalar belirsizliğe ve jeopolitik risk fiyatlamasına odaklandı.

Jeopolitik Gerilim Tırmanıyor

Orta Doğu’da tırmanan kriz, küresel piyasalarda risk algısını yükseltti. İsrail’in İran’ın nükleer tesislerine yönelik doğrudan saldırısı sonrası İran, şimdiye kadarki en sert karşılığı verdi. Tel Aviv ve Kudüs dahil birçok noktaya yüzlerce balistik füze fırlatıldı. İsrail hava savunma sistemleri kısmen etkili olurken, bölgede patlamalar meydana geldi.

ABD saldırıların durdurulmasına destek verirken, diplomasi masasının tamamen dağıldığı görülüyor. G7 Zirvesi de tümüyle bu krize odaklanmış durumda. Washington’un pozisyonu ise hala belirsizliğini koruyor ve olası yeni tırmanmalar açısından belirleyici olacak.

Petrol Fiyatları Sıçradı

Brent petrol, arz kesintisi endişeleriyle yüzde 7 artarak Mart 2022’den bu yana en sert günlük yükselişi kaydetti. Hürmüz Boğazı’nın kapanma riski zayıf görülse de, piyasalarda geniş bir senaryo aralığı fiyatlanıyor. OPEC+’ın yedek kapasitesi ve arz fazlası, yükselişin kalıcılığını sınırlıyor.

Goldman Sachs, petrol fiyatlarının kısa vadede 100 doları görebileceğini, ancak yıl sonunda 60 doların altına inebileceğini öngörüyor. Bu ortamda belirsizlik yüksek ve yön bulmak zor.

TCMB Beklentisi: Faiz Sabit

ForInvest Haber’in anketine katılan 27 ekonomistin 23’ü, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) 19 Haziran’daki Para Politikası Kurulu toplantısında faizi yüzde 46’da sabit tutmasını bekliyor. Yıl sonu politika faizi tahmini yüzde 35, 2026 sonu beklentisi ise yüzde 27,50 seviyesinde.

Sanayi Verileri Zayıf Sinyal Veriyor

Nisan ayında sanayi üretimi manşette yıllık bazda %3,3 artsa da, aylık bazda %3,1’lik daralma dikkat çekti. İmalat sanayinde aylık bazda %3,4, sermaye malı üretiminde %9,6 düşüş yaşandı. Yüksek teknolojili ürünlerdeki %32,2’lik daralma ise önceki ayki savunma siparişlerinin etkisinin sona erdiğine işaret ediyor.

Enflasyonda Yavaşlama Umudu

ING’nin yayımladığı Türkiye makro raporuna göre dezenflasyon süreci ilerliyor. Yıllık enflasyon Mayıs’ta %35,4’e geriledi. ING, döviz kuru şoku veya emtia fiyatlarında sert artış olmazsa, enflasyonun yıl sonunda %30’un altına inmesini bekliyor.

TCMB’nin 19 Haziran toplantısında iki seçenek öne çıkıyor: Faiz indirimiyle birlikte sıkılaşma önlemlerinin korunması veya faizlerin yüksek tutulup hacim kısıtlamalarının gevşetilmesi.

ABD ve Avrupa Ekonomisi

ABD’de Mayıs enflasyonu manşette %2,4’e, çekirdek enflasyon %2,8’e yükseldi. Ancak aylık veriler, fiyat baskılarında yavaşlama gösterdi. Özellikle barınma endeksi manşet artışın ana kaynağı olurken, enerji fiyatları %1 geriledi.

ABD Hazinesi’nin 30 yıl vadeli tahvil ihracı beklenenden güçlü talep gördü. Bu durum, uzun vadeli borçlanmaya olan yatırımcı güveninin sürdüğünü gösterdi. Yine de bütçe açıkları ve Trump’ın mali politikaları nedeniyle uzun vadeli faizlerde yukarı yönlü risk devam ediyor.

Altın Rezervlerde Euro’yu Geride Bıraktı

Avrupa Merkez Bankası’nın raporuna göre, merkez bankalarının rekor altın alımlarıyla altın, euro’yu geçerek doların ardından en büyük ikinci rezerv varlığı haline geldi. 2024’te 1.000 tonun üzerinde altın alınarak rezervler 36.000 tona ulaştı.

ABD-Çin Görüşmeleri: Kısmi Uzlaşı

ABD ve Çin, Londra’daki görüşmelerde nadir toprak elementleri akışının yeniden başlatılması için bir çerçeve üzerinde anlaştı. Ancak büyük ticaret dengesizlikleri çözüme kavuşmuş değil. Trump ve Xi’nin bu anlaşmayı onaylayıp uygulamaya koyup koymayacakları da belirsizliğini koruyor.

SEKTÖRLER

Hava Yolu Seferlerine Kriz Ayarı

Artan jeopolitik riskler sonrası Türkiye’de uçuş rotaları yeniden planlandı. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü koordinasyonunda, başta Türk Hava Yolları olmak üzere tüm şirketler, İran, Irak, Suriye ve Ürdün’e olan seferlerini iptal etti. Pegasus ise İran seferlerini 19 Haziran’a, diğerlerini 16 Haziran’a kadar durdurdu.

İnşaat Maliyetinde Ilımlı Artış

Nisan ayında inşaat maliyet endeksi aylık %1,67, yıllık %22,69 artış gösterdi. İşçilik maliyetleri yıllık %31,82 artarak malzeme maliyetlerinin (%18,00) üzerinde seyretti. Enflasyonun altında kalan artış oranları, konut üretimi için uygun zemin oluşturabilir.

Savunmada KAAN İhracatı

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 48 adet milli muharip uçak KAAN’ın Endonezya’ya ihracatı için anlaşma yapıldığını duyurdu. Anlaşma ile Endonezya’nın üretime katkısı da sağlanacak. Bu gelişme, Türkiye’nin savunma sanayindeki rekabet gücünü pekiştiriyor.

İhracat İkliminde İyileşme

İSO’nun Mayıs 2025 verilerine göre, Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi 51’e yükseldi. ABD’de büyüme yeniden ivme kazanırken, Avrupa’da durum karışık. Almanya ve Fransa daralırken, İtalya ve Hollanda’da büyüme sürüyor.

ŞİRKETLER

Türk Hava Yolları:
Mayıs 2025’te yolcu sayısı yıllık %5,1 artarak 7,6 milyona ulaştı. Dıştan dışa transfer yolcusu %11,2 artışla 2,8 milyon oldu. Ocak–Mayıs döneminde toplam yolcu sayısı %3,7 artışla 34 milyona çıktı.

Pegasus:
Mayıs ayında yolcu sayısı %15 artarak 3,62 milyona yükseldi. Doluluk oranı %85,9 oldu. Dış hatlarda kapasite artışı nedeniyle doluluk oranı 2,2 puan geriledi.

TAV Havalimanları:
Yolcu sayısı Mayıs’ta %3 artarak 10,2 milyona ulaştı. Ankara, İzmir ve Almatı dış hatlarında artış gözlendi.

Link Bilgisayar:
Yönetim Kurulu Başkanı Şaban Geyik, 2025 ciro hedeflerinin 1,1 milyar TL olduğunu ve savunma-güvenlik alanlarında büyümenin süreceğini belirtti.

Suwen:
E-ticaretin toplam ciro içindeki payı %16,8’e yükseldi. Web trafiği de %14 arttı.

Coca-Cola İçecek:
Rekabet Kurulu, şirket hakkında satış noktalarında rakip firmaları engellediği gerekçesiyle soruşturma başlattı.