TÜİK 2024 fiyat seviyesi raporu: İsviçre en kıymetli, Türkiye en ucuz ülke

Investing.com – Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin “Satınalma Gücü Paritesi”ne (Hanehalkı Sonuncu Tüketim Harcamaları) ait bilgileri yayımladı. Açıklanan bilgilere nazaran, Türkiye’nin tüketim mal ve hizmetlerine ait fiyat seviyesi endeksi 53 olarak belirlendi. Bu paha, Türkiye’nin karşılaştırmaya dahil edilen ülkeler ortasında en düşük fiyat düzeyine sahip ülke olduğunu gösterdi. Fiyat seviyesi endeksleri, ülkelerin ulusal para ünitelerinin döviz kuruna nazaran sahip olduğu satın alma gücünü mukayeseli olarak kıymetlendiren ve ülkeler ortasındaki fiyat farklılıklarını ortaya koyan kıymetli bir ekonomik göstergedir. Bu endeks 100’ün üzerinde olduğunda ülkedeki mal ve hizmetlerin, karşılaştırma yapılan ülke kümesi ortalamasına nazaran daha değerli olduğu kıymetlendirilir. 100’ün altında kalan pahalar ise ülkenin genel manada daha ucuz olduğunu söz eder.

AB ortalamasında 100 euro olan mal ve hizmet, Türkiye’de 53 euro
TÜİK datalarına nazaran, Türkiye’nin 2024 yılı tüketim mal ve hizmetlerine ait fiyat seviyesi endeksi 53 olarak hesaplandı. Bu sonuç, 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesinde ortalama 100 euro karşılığı satın alınabilen bir mal ve hizmet sepetinin, Türkiye’de sırf 53 euro karşılığı Türk lirası ile alınabileceğine işaret etti. Bu karşılaştırma kapsamında 27 AB üye ülkesine ek olarak 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesinin (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 5 aday ülkenin (Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Arnavutluk) ve 1 potansiyel aday ülke olan Bosna-Hersek’in bilgileri dikkate alındı. Toplamda 36 ülke üzerinden kıymetlendirme yapıldı.

İsviçre en kıymetli ülke, Türkiye en ucuz ülke oldu
Ülkeler bazında yapılan kıyaslamaya nazaran, tüketim mal ve hizmetlerine ait fiyat seviyesi endeksinin en yüksek olduğu ülke 174 ile İsviçre oldu. İsviçre’yi, daha sonra Norveç ve İzlanda üzere öbür EFTA ülkeleri takip etti. Bu datalara nazaran, İsviçre’de tıpkı mal ve hizmet sepeti, Avrupa ortalamasının epeyce üzerinde bir bedelle satın alınabiliyor. Buna rağmen, Türkiye fiyat seviyesi endeksinin en düşük olduğu ülke olarak dikkat çekti. Endeks bedeli 53 olan Türkiye, 36 ülke ortasında en uygun maliyetle tüketim mal ve hizmetlerinin satın alınabildiği ülke özelliğini taşıdı. Bu da Türkiye’de ömür maliyetinin karşılaştırma yapılan öbür ülkelere kıyasla daha düşük olduğunu ortaya koydu.

Kişisel ulaşım araçlarında Türkiye, AB ortalamasının üzerinde
Alt kümeler bazında incelendiğinde Türkiye’nin birtakım harcama kümelerinde farklılıklar gösterdiği görüldü. En dikkat çeken bulgu ise şahsî ulaşım araçları kategorisinde oldu. Türkiye’de bu kümedeki fiyat seviyesi endeksi 136 olarak belirlenirken, bu oran Avrupa Birliği ortalamasının epey üzerine çıktı. Yani, Türkiye’de şahsî araç alımlarında ödenen bedeller Avrupa’daki ortalama kıymetlerin üstünde gerçekleşti. Genel endeksin düşük olmasına rağmen, birtakım alt harcama kalemlerinde Türkiye’nin hayli yüksek bedellere ulaşmış olması, tüketici harcamalarının içeriğine nazaran farklı fiyat dinamiklerinin işlediğini ortaya koydu. Bu duruma, araçlar üzerindeki vergi yükü ve ithalat maliyetlerinin tesirli olduğu bedellendiriliyor.

Gıda ve alkolsüz içeceklerde endeks 77, alkol ve tütünde 60 oldu
Gıda ve alkolsüz içecekler kategorisinde Türkiye’nin fiyat seviyesi endeksi 77 olarak tespit edildi. Bu oran, öbür alt kümelerle karşılaştırıldığında Türkiye’deki besin eserlerinin görece daha değerli olduğunu ortaya koydu. Bu durumun, bilhassa son yıllarda artan besin enflasyonu ile irtibatlı olduğu savunulabilir. Buna rağmen alkollü içecekler ve tütün eserleri kümesinde fiyat seviyesi endeksi 60 olarak belirlendi. Bu paha, besin kümesine kıyasla daha düşük bir düzeye işaret etti. Kelam konusu eserlerde uygulanan farklı vergisel siyasetler ve tüketim seviyeleri fiyat farklılıklarının ana nedenleri ortasında yer alıyor.

Giyim ve elektronikte düşük fiyat düzeyi dikkat çekti
Diğer alt kümelerde ise Türkiye’nin fiyat seviyesi endekslerinin AB ortalamasının altında kaldığı görüldü. Giysi eserlerinde fiyat seviyesi endeksi 69 olarak gerçekleşirken, tüketici elektroniği kümesinde bu kıymet 67 oldu. Her iki küme da Türkiye’de Avrupa ortalamasına nazaran daha uygun maliyetlerle tedarik edilebilen eser kümeleri ortasında yer aldı. Ayrıca, hizmet kesimine ait birtakım datalar de açıklandı. Lokanta ve oteller kümesinde Türkiye’deki fiyat seviyesi endeksi 69 olarak hesaplandı. Bu sonuç da, Türkiye’nin hizmet dalında turizm ve yeme-içme alanlarında Avrupa’ya kıyasla daha uygun fiyatlı bir ülke pozisyonunda bulunduğunu ortaya koydu.