Anasayfa
Canlı Borsa
Borsa
Tüm Hisseler
Borsa Haberleri
Blog
Soner Güneş
ABD’nin İran’daki üç nükleer tesise yönelik düzenlediği hava saldırısı, Orta Doğu’daki gerilimi yeniden tırmandırdı. Saldırı, İran’ın Fordo, Natanz ve İsfahan’daki nükleer altyapısını hedef alırken, ABD tarafından yapılan açıklamalarda rejim değişikliği hedeflenmediği ve sivil ya da askeri personelin doğrudan hedef alınmadığı vurgulandı.
Bu gelişmelerin ardından yatırımcıların aklındaki en önemli soru ise şu: Bu jeopolitik kriz yarın borsa üzerinde nasıl bir etki yaratacak?
Bu soruya yanıt ararken önce yaşananları ve ardından olası piyasa etkilerini değerlendirelim.
Ne Oldu?
ABD, İsrail’in tek başına gerçekleştirmekte zorlandığı nükleer tesis saldırılarına doğrudan katıldı. Özellikle yer altına inşa edilen nükleer tesislerin imha edilmesinde yalnızca ABD ordusunun sahip olduğu yüksek etkili mühimmatların kullanılabildiği biliniyor.
Saldırılar sonrası İran’dan henüz net bir askeri karşılık gelmezken, İran Meclisi Hürmüz Boğazı’nın kapatılması gerektiğini savunan bir karar aldı. Ancak son söz Milli Güvenlik Yüksek Konseyi’nde olacak. Hürmüz Boğazı, küresel petrol arzının yaklaşık %20’sinin geçtiği kritik bir enerji güzergâhı. Olası bir kapatma, sadece İran değil, küresel ekonomi için de ciddi sonuçlar doğurabilir.
Öte yandan ABD, bölge ülkelerinde görev yapan personelini dikkatli olmaları konusunda uyardı. Irak ve Lübnan’daki bazı personellerin tahliyesi de başlatıldı. Bu da, ABD’nin olası İran misillemesine hazırlıklı olduğunu gösteriyor.
Borsaya Olası Etkiler
Bu tarz jeopolitik gelişmelerin piyasalar üzerindeki etkisi genellikle üç aşamalı olur:
- İlk Tepki: Paniğe bağlı satışlar
- Durulma: Risklerin yeniden fiyatlanması
- Seyrin yönü: Krizin devam edip etmeyeceğine göre yeni fiyatlama
Pozitif Etkilenebilecek Sektör ve Hisseler
- Enerji Sektörü:
- Tüpraş (TUPRS), Petkim (PETKM): Petrol fiyatlarının yükselmesi bu şirketlerin kar marjlarını olumlu etkileyebilir. Brent petrol son bir haftada %8, dizel fiyatları ise Avrupa’da %15 arttı.
- Global petrol ve LNG taşımacılığı yapan şirketler: Tanker navlunları da artabilir.
- Savunma Sanayii:
- Aselsan (ASELS), Otokar (OTKAR), Roketsan’a iş yapan yan sanayi hisseleri: Küresel silahlanma harcamalarının artacağı beklentisiyle pozitif ayrışabilir.
- ABD’nin 2024 savunma bütçesi 842 milyar dolar; bu tarz krizler bütçelerin daha da genişlemesine neden olabilir.
Negatif Etkilenebilecek Sektör ve Hisseler
- Turizm ve Havacılık:
- Türk Hava Yolları (THYAO), Pegasus (PGSUS), TAV: Jeopolitik riskin artması yolcu trafiğini düşürebilir.
- Bankacılık ve Holdingler:
- Banka hisseleri (GARAN, AKBNK, YKBNK), BIST 30’daki büyük holdingler: Riskten kaçış eğilimi nedeniyle baskı altında kalabilir.
- İnşaat ve sanayi şirketleri:
- Enerji maliyetlerinin artması, hammaddede ithalata bağımlı sektörleri olumsuz etkileyebilir.
Yarın Borsa’da Ne Beklenebilir?
- BIST 100’de açılışta negatif bir fiyatlama görülebilir. Ancak bu düşüş, savaşın genişleyip genişlemeyeceğine dair gelecek haberlere bağlı olarak kısa vadede sınırlanabilir.
- Yatırımcıların sakin kalması, fiyatlardaki aşırı oynaklığa karşı temkinli davranması önemlidir.
- Tarihsel örneklerde (örneğin 2020 İran-ABD gerilimi) ilk satışlar sonrası kısa vadeli toparlanmalar görülebiliyor.
Sonuç: Savaşın Seyri ve Piyasaların Yönü
Kritik sorular hâlâ yanıt bekliyor:
- İran, ABD’ye nasıl bir karşılık verecek?
- Hürmüz Boğazı kapatılacak mı?
- ABD-İran arasında yeni bir müzakere süreci başlayabilir mi?
Bu sorulara verilecek yanıtlar, sadece bölgesel değil, küresel piyasa hareketlerini de etkileyecek. Ancak kısa vadede petrol ve savunma sanayi hisseleri pozitif, genel piyasa ise temkinli seyredecektir.
YASAL UYARI
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
