İspanya merkezli elektrik krizi, 1 milyar euroluk fatura, siber akın kuşkusu ve tartışmalı AB stratejisi

Fransa, İspanya ve Portekiz’de hayatı felce uğratan elektrik kesintisinin İbiza Adası’ndaki ısı değişiminden kaynaklandığı tezi inandırıcı bulunmazken, siber hücum konusu hala netlik kazanmadı. Kesintinin İspanya’ya faturasının şimdilik 1 milyar euro olabileceği belirtildi. Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanı Bayraktar, “Sıkıntı yok, biz en uçtayız” dedi. Dün başlayan geniş kap­samlı elektrik kesin­tilerinin akabinde ransa’nın kimi bölgeleriyle, İspanya ve Portekiz’de haya­tın akışında önemli aksaklıklar baş gösterdi. Milyonlarca in­sanın “temel çağdaş ihtiyaç­lara erişim”den yoksun kal­ması, kentlerin karanlığa gö­mülmesi, trafiğin sıkışması ve toplu taşımanın durması, şoke edici imajlar teşkil etti. Se­bebi belirlenemeyen kesinti­lerle ilgili kriz merkezleri oluş­turuldu. Siber atak ihtimali de göz arkası edilmeksizin araş­tırmalar devam ederken, AB Komitesinin İspanyol Baş­kan Yardımcısı Teresa Ribera “herhangi bir sabotaj yahut si­ber hücum olduğunu söyleme­yi gerektiren hiçbir şey olma­dığını” tabir etti.

‘ANİ ISI DEĞİŞİKLİĞİ’ MÜNASEBETİ İNANDIRMADI
İspanya basınında çıkan ha­berlere nazaran, Portekiz’in ulusal güç şirketi REN’den yapılan açıklamada, kesintinin yüksek tansiyon sınırlarındaki olağandışı salınımlardan kaynaklanmış olabileceğini, buna da İber Ya­rımadası’nda görülen “ani sı­caklık değişikliklerinin sebep olabileceği” söz edildi. Şirke­tin açıklamasıyla ilgili İspan­yol toplumsal medyasında gelişen çok sayıdaki yorumda gerek­çeyle dalga geçen tabirlerin yanı sıra inandırıcı olmadığını belirten reaksiyonlar yer aldı.

1 MİLYAR EURO ÇARPILDI
İspanya merkezli The Obje­ctive’in haberinde, kesintinin meydana getirdiği kayıpları net olarak belirlemenin erken olduğu aktarılırken, oluşan kaybın önemli tesirlerinin olaca­ğı tabir edildi. Elektrik kesin­tisinden direkt etkilenen iş dallarında meydana ge­lebilecek kaybın 1 milyar euro olabileceği, üretimin yanı sı­ra soğutma eksikliği nedeniy­le kayba uğrayabilecek stokla­rın da ziyanına dikkati çekildi.

TARTIŞMALI STRATEJİ ‘SAVAŞ HİSTERİSİ’
AB Kurulu 26 Mart’ta duyurduğu stratejide halka, “acil durumlara karşı taban 72 saatlik temel materyalleri bu­lundurma” konusunda davet yapmıştı. Avrupa’daki yüksek tirajlı gazetelerde, AB’nin 450 milyon vatandaşını yakın bir tehdide karşı uyardığı haber­leri yer aldı. Avrupa Parlamen­tosundaki çok sağcı partilerin mensubu milletvekilleri, AB Kurulunu dehşet salıp sa­vaş çığırtkanlığı yapmakla suç­ladı, stratejiyi “savaş histerisi” olarak nitelendirenler oldu. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin İspanya Baş­bakanı Pedro Sanchez’in bil­gilendirmesi üzerine ülke­sindeki elektrik kesintileriyle ilgili görüşme gerçekleştirdi­ği bildirildi. Elektrik kesinti­lerine ait araştırmalarda siber akın ihtimali de de­ğerlendirilmiş lakin duru­mu yakından takip ettiklerini belirten Avrupa Birliği (AB) yetkilileri, buna ait delile rastlanmadığını bildirmişti.

BAKAN BAYRAKTAR: “SIKINTI YOK, BİZ EN UÇTAYIZ”
Enerji ve Tabii Kaynak­lar Bakanı Alparslan Bayrak­tar, İspanya’da başlayan ve Portekiz ve Fransa’nın belir­li bölgelerini etkileyen elekt­rik kesintilerini değerlendire­rek, Türkiye’nin de Avrupa’nın elektrik sistemine ilişkisi olduğunu anımsattı. Bayrak­tar, hala kelam konusu ülkelerden olayın nedenine ait net bir açıklama gelmediğini vurgula­yarak, “Kabine’ye bilgi verdim. Bizde ıstırap olmuyor lakin bi­zi etkileyebilecek boyutta bir şey. Allah’tan biz en uçtayız” dedi. Kesintinin ana sorumlu­sunun İspanya olarak görüldü­ğüne dikkati çeken Bayraktar, “Talep fazla olmayınca rüzgâr ve güneşin çok üretimini yö­netemediler de deniyor, Fran­sa’da enterkonneksiyon sistem de kendini emniyete almak için kesmiş. Bu türlü şeylerden bahsediliyor. Büyük külfet, ba­ya büyük çaplı bir şey” değer­lendirmesinde bulundu.

İSPANYA’DA KESİNTİSİ BÜYÜK ÖLÇÜDE GİDERİLDİ
İspanya elektrik şirketi Red Electrica, trafo merkezlerinin tamamının faaliyete geçtiğini, bakım süreçlerinin sürdüğü ak­tardı. İspanya’nın elektrik ihti­yacının %99,16’sının karşılan­dığı vurgulanan açıklamada, üretimin 21 bin 265 megavat ol­duğu söz edildi. Madrid Met­rosu da çeşitli sınırlarda yine hizmet vermeye başladı. Öte yandan kimi bölgeleri etkilenen Belçika’da da hayatın olağana döndödüğü belirtildi. “15 GİGAVATLIK ÜRETİM 5 SANİYEDE KAYBOLDU” İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, elektrik kesintisi sırasında ülkenin elektrik gereksiniminin yüzde 60’ının 5 saniyede yok olduğunu belirtirken, “Elektrik şirketi bize dün 12.33’te sistemden 5 saniye içinde 15 gigavatlık üretimin apansız kaybolduğunu bildirdi. Bu daha evvel hiç yaşanmamış bir şey. Fikir vermesi açısından 15 gigavat o anda ülkenin gereksiniminin yaklaşık yüzde 60›ına denk geliyordu” dedi. Elektrik kesintisinin nedenine ait hiçbir ihtimali göz gerisi etmediklerini yineleyen Sanchez, tüm olasılıkların tahlil edildiğini belirtti. Sanchez, iş dünyasının elektrik kesintisinden etkilenmesine karşın finans piyasaları ve borsaların “iyi bir kapanış” yaptığını lisana getirdi. Sanchez, ülkedeki 8 bölgenin özerk yapıya sahip İspanya’da mahallî idarelerin yönetimlerini merkezi hükümete devrettiği 3. düzey acil durum planı talebinde bulunduğu söyledi. İspanya Başbakanı Sanchez, Madrid’in yanı sıra bu bölgelerin Endülüs, Kastilya- La Mancha, Extremadura, Galiçya, La Rioja, Murcia ve Valensiya olduğunu söz etti.

PORTEKİZ’DE 6,2 MİLYON KİŞİ ELEKTRİĞE KAVUŞTU
Portekiz haber ajansı Lusa’ya nazaran, elektrik şirketi E-Redes gece yarısı prestijiyle 424 trafo merkezinin kısmen faaliyete geçtiğini açıkladı. Ülkede 6,2 milyon müşteriye elektrik hizmeti sağlandığını duyuran şirket, olağana dönüşün ne vakit olacağının muhakkak olmadığını tabir etti.

patronlardunyasi.com