ABD 1 trilyon dolar ile ne planlıyor? 

Feramuz ERDİN
Donald Trump’ın iş başına gelmesiyle farklı bir strateji izlemeye başlayan ABD’nin geleceğe dair planları ne?

ÜRETİM ATAĞI İÇİN GÜÇ İHTİYACI Dün Eyüp Serbest’in PD yazısında, ABD Başkanı Donald Trump’ın, 2050 yılına kadar ABD’nin nükleer güçten elde edilecek elektrik kapasitesini tam 4 katına çıkarmak emeliyle, geçen hafta ülkedeki sivil nükleer güç reaktörlerine müsaade veren dört kıymetli karara imza attığı belirtiliyordu. Başta yapay zeka (YZ) kullanımı olmak üzere birçok dala ucuz ve kalıcı güç sağlanması planlamasının bir sonucu olduğu belirtilen bu kararın gerisinde, ABD’nin gelecekteki üretim atağı planlamasının izlerini görmek mümkündür. MİLLİ GÜVENLİK KURULU’NA NEŞTER
ABD’nin strateji değişikliğini gösteren bir öbür adım da tekrar geçen hafta, başta ulusal savunma olmak üzere global siyasetlerine istikamet veren Ulusal Güvenlik Kurulu’nun (NSC) misyonlarının yine tanımlanmasıydı. NSC’de vazife yapan 100’den fazla üst seviye işçi, Lider Trump’ın “siyasi ajandasıyla örtüşmediği” gerekçesiyle görevden alındı. Dışişleri Bakanı ve geçici Ulusal Güvenlik Danışmanı Marco Rubio’nun kontrolünde yürütülen bu operasyonla tekrar yapılandırılan NSC’nin artık siyaset uygulamaktan çok, yalnızca “koordinasyon ve danışmanlık” fonksiyonu göreceği belirtiliyor. Daha evvel de USAID üzere ABD’nin “küresel hudut ağlarında” yapılan operasyonlar aslında bu son operasyonun da habercisi üzereydi?

ABD ARTIK AÇIK MI OYNAYACAK?
ABD’nin global siyasetlerinin başat aktörlerinin tabiri caizse tek tek “budanmasının” global sonuçları olacağı katidir. ABD’nin Türkiye Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack’ın “batı müdahalesi devri sona ermiştir” halindeki açıklamasını da bu bağlamda pahalandırmak gerekecektir. Devamında, ABD’nin İsrail’in Ortadoğu’daki plan ve beklentilerinin sponsoru olmaktan uzaklaşmak istediğini düşünmek bir öteki seçenek olabilecektir. Bir öteki açıdan, İsrail’in dünyadan gelen tüm yansılara karşın, kendisine verilen “son imkanı” kullanarak başta Filistin olmak üzere etrafındaki coğrafyada alan genişletmeye çalıştığı düşünülebilir. Muhtemelen bir mühlet sonra İsrail’e “dur” denecektir? Lakin başta da belirttiğimiz üzere büyük bir üretim atağına hazırlandığı her haliyle muhakkak olan ABD’nin, başta uranyum olmak üzere güç alanında dışa bağımlılığının devam etmesi, dünyadan elini eteğini büsbütün çekeceğine dair ön görülerin önünde bir pürüzdür. Savunma bütçesinin dramatik formda artırıldığı 2026 yılı ve sonrasında ABD’nin global çapta neler planladığını uygun okumak gerekir.

2026’DA PENTAGON’A YENİ MİSYON
Trump idaresinin 2026 yılı bütçesinde, başında iş insanı Elon Musk’ın bulunduğu Kamusal Verimlilik (DOGE) ünitesinin maksatları doğrultusunda, federal bürokrasi bütçesinde 163 milyar dolarlık bir tasarruf ön görülmektedir. Fakat bunun yanında, savunma bütçesi ise bir evvelki yıla oranla yüzde 13.4 artışla 1.01 trilyon dolar olarak belirlenmiştir. Hudut güvenliğini sağlanması ve uyuşturucu kaçakçılığının engellenmesi için Pentagon’a büyük kaynaklar aktarılması ön görülen savunma bütçesi ABD’nin önümüzdeki devirde ülke hudutlarının güvenliğine odaklanacağı anlaşılmaktadır. Bu durum, ABD’ne bel bağlayan kimi ülkelerin ve kümelerin artık kendi başının devasına bakmak zorunda kalacağının bir göstergesi olarak yorumlanabilir. Komşumuz Suriye’nin geleceğini ve istikrarını bir kere de bu açıdan pahalandırmak gerekebilir. ABD savunma bütçesinin global istikrarı etkileyen başka kalemlerinin nerelere harcanacağını ise lakin önümüzdeki yıl görebileceğiz.

patronlardunyasi.com

İLGİLİ HABER

Donald Trump’ın ABD’nin nükleer güç kapasitesini 2050’ye kadar 4 katına çıkarma planının altından yapay zeka için güç bulma telaşı çıktı