ABD mahkemesinin Trump tanımlarını frenlemesine piyasalar nasıl reaksiyon verdi?

Investing.com – ABD Memleketler arası Ticaret Mahkemesi, Donald Trump tarafından uygulamaya konulan geniş kapsamlı ithalat tarifelerinin büyük kısmını anayasaya alışılmamış bularak iptal etti. Kararın temelinde, Trump’ın 1977 tarihli Milletlerarası Acil Ekonomik Yetkiler Yasası’nı (IEEPA) kullanarak Başkanlık yetkisini aşması ve bu yetkiyi kanunların belirlediği ulusal güvenlik tehdidi çerçevesinden saparak ekonomik gayeyle kullanması gösterildi. Mahkeme, Trump idaresinin Ocak 2025 prestijiyle birçok ülkeye yönelik uyguladığı %10’a varan genel ithalat tarifelerinin, IEEPA kapsamındaki yetkilerle bağdaşmadığını belirtti. Buna rağmen, araba, çelik, alüminyum, yarı iletken ve kereste üzere muhakkak dallara uygulanan tarifeler bu karardan muaf tutuldu. Mahkeme, bu bölümlerdeki tarifelerin farklı yasal yerlerde değerlendirildiğini söz etti.

Moody’s: “Olumlu tesir süreksiz olabilir”  
Moody’s Analytics Asya Pasifik Ekonomi Başkanı Katrina Ell, mahkeme kararının gelişmekte olan ülkeler açısından birinci bakışta olumlu göründüğünü lakin bu tesirin sürdürülebilirliğinin sorgulanması gerektiğini belirtti. Ell, “Bu gelişmenin kalıcı bir güzelleşme sağladığını varsaymak güç.” diyerek muhtemel yasal itirazlara dikkat çekti. Ell ayrıyeten, Trump’ın agresif ticaret siyasetleri konusunda başkanlık gücüne hudut çizilmesinin piyasaları bir nebze yatıştırabileceğini, lakin süreç boyunca yaşanan belirsizliğin piyasa yansılarını dalgalandırabileceğini söz etti. “Şu anda bu adımlar bir pembe diziye dönüştü.” diyen Ell, piyasanın netlik isteyen yapısının ziyan gördüğünü vurguladı.

Kur, altın ve euro tarafında yansılar  
Kararın akabinde global döviz piyasalarında dolar güç kazandı. ING analisti Chris Turner, mahkeme kararının ABD’nin büyüme beklentilerine dair tekrar değerlendirmeye yol açtığını ve bu durumun dolar lehine bir fiyatlama yarattığını belirtti. Turner, EUR/USD paritesinin dolara karşı zayıflamasının önümüzdeki süreçte faiz farkları üzere klâsik etkenlere daha güçlü halde yansılar vereceğini de kelamlarına ekledi. Altın tarafında ise karara gelen piyasa yansısı düşüş biçiminde oldu. Ticaret risklerinin azalmasının inançlı liman talebini zayıflatmasıyla birlikte spot altın, birinci etapta %1,5 paha kaybederek 3.245 dolara kadar geriledi. Kısa periyodik gerilemenin akabinde toparlanan altın, son saat prestijiyle %0,25 oranında günlük artışla 3.297 dolara ulaştı. Gram altın da günün birinci saatlerinde 4.080 TL’ye kadar gerilese de süratli toparlandı ve 4.145 TL’ye kadar yükseldi. 

Petrol fiyatlarında yükseliş  
Emtia piyasasında en net yansılardan biri petrol cephesinde görüldü. ABD mahkemesinin kararının akabinde ham petrol fiyatları %1,5’i aşan yükselişler kaydetti. West Texas Intermediate (WTI) Temmuz vadeli kontratlar, %1,79 artışla 62,96 dolara ulaşırken, Brent petrolün tıpkı vadeli fiyatı %1,63 yükselişle 66,04 dolara çıktı.

Fakat bu paha artışları kalıcı olamadı ve petrol fiyatları, günlük kazanımlarını geri verdi. Petrol piyasalarında ayrıyeten ABD’nin Rusya’ya yönelik ihraç kısıtlamaları mümkünlüğü ve OPEC+ kümesinin Temmuz ayından itibaren üretimi artırma beklentisi de fiyatlar üzerindeki oynaklığı artıran ögeler ortasında yer aldı.

 

Kararın global yansımaları  
Mahkeme kararı, ticaret siyasetlerinin hudutlarını ve başkanlık yetkilerinin kapsamını tekrar tartışmaya açtı. Piyasalarda kısa vadeli olumlu hava görülse de, kararlar temyize götürüldüğü takdirde bu ivmenin devam edip etmeyeceği belirsizliğini koruyor.   Uzmanlara nazaran, Trump idaresinden gelecek yeni yasal adımlar, piyasaların istikameti açısından belirleyici ögeler olacak. Mahkeme kararının süreksiz bir rahatlama sağladığı lakin uzun vadeli tesirlerin yasal netlik kazanmasıyla şekilleneceği düşünülüyor. Bu süreçte gelişmekte olan ülkelerin ticaret siyasetleri üzerindeki hassasiyetleri artarak takip edilmeye devam edecek.