
1. Giriş
Şubat 2022’de başlayan Rusya–Ukrayna savaşı, küresel emtia fiyatlarında, enerji arzında, gıda güvenliğinde ve lojistik zincirlerinde ciddi dalgalanmalara neden oldu. Türkiye, hem coğrafi konumu hem de Rusya ve Ukrayna ile olan ticari bağları nedeniyle bu gelişmelerden doğrudan etkilendi.
Olası bir barış anlaşması; enerji fiyatlarının normalleşmesi, tahıl koridoru risklerinin ortadan kalkması, jeopolitik risk priminin düşmesi ve küresel sermaye akışlarında risk iştahının artması gibi sonuçlar doğurabilir. Bu durumun Borsa İstanbul’da bazı sektörleri pozitif, bazılarını ise negatif etkilemesi beklenir.
2. Makro Etkiler
Barış senaryosunda Türkiye ekonomisi üzerinde şu genel etkiler öne çıkar:
- Jeopolitik risk priminin düşmesi → CDS oranlarının gerilemesi, yabancı yatırımcı girişinin artması.
- Enerji fiyatlarında düşüş → Cari açıkta iyileşme, enerji ithalatçısı sektörlerde maliyet avantajı.
- Emtia fiyatlarında normalleşme → Gıda, çimento, demir-çelik gibi hammadde yoğun sektörlerde kâr marjı iyileşmesi.
- Turizm gelirlerinde artış → Rusya ve Ukrayna kaynaklı turist akışında normalleşme.
- Savunma sanayi talebinde yavaşlama → Jeopolitik tansiyonun düşmesiyle bazı savunma projelerinin ertelenmesi.
3. Sektörel ve Hisse Bazlı Pozitif Etkiler
3.1 Enerji Yoğun Sanayi Şirketleri
Barış ile birlikte petrol ve doğalgaz fiyatlarının düşmesi, enerji maliyetini azaltır.
Pozitif etkilenebilecek hisseler:
- Petrokimya: Petkim (PETKM)
- Demir–çelik: Ereğli Demir Çelik (EREGL), Kardemir (KRDMD)
- Cam: Şişecam (SISE)
- Çimento: Oyak Çimento (OYAKC), Akçansa (AKCNS)
3.2 Ulaştırma ve Lojistik
Tahıl koridoru ve Karadeniz ticaret yollarının açılması navlun maliyetlerini düşürür, taşımacılık hacmini artırır.
Pozitif etkilenebilecek hisseler:
- Havacılık: Türk Hava Yolları (THYAO), Pegasus (PGSUS)
- Liman işletmeleri: MIP, Global Yatırım Holding (GLYHO)
- Kargo ve lojistik: Aras Kargo iş ortaklı şirketler, Netlog bağlantılı firmalar
3.3 Turizm ve Otelcilik
Rusya ve Ukrayna’dan gelen turist sayısında artış beklenir.
Pozitif etkilenebilecek hisseler:
- Turizm: Tekfen Turizm yatırımları, Metemtur (METUR), Marmaris Altınyunus (MAALT)
3.4 Tarım ve Gıda İşleme
Tahıl ve ayçiçek yağı arzındaki istikrar maliyetleri düşürür.
Pozitif etkilenebilecek hisseler:
- Gıda üreticileri: Ülker (ULKER), Bizim Toptan (BIZIM), Tat Gıda (TATGD)
- Tarım sanayi: Konya Şeker (KONYA), TMO bağlantılı şirketler
4. Sektörel ve Hisse Bazlı Negatif Etkiler
4.1 Savunma Sanayii
Jeopolitik tansiyonun azalmasıyla bazı savunma projelerinde hız kaybı olabilir.
Negatif etkilenebilecek hisseler:
- Aselsan (ASELS)
- Otokar (OTKAR)
- Roketsan halka arz planları (dolaylı etkiler)
4.2 Enerji Üreticileri (Fiyat Avantajı Azalanlar)
Barış sonrası petrol ve doğalgaz fiyatlarının gerilemesi, özellikle yüksek fiyat döneminde kârlı çalışan üreticilerin marjlarını düşürebilir.
Negatif etkilenebilecek hisseler:
- Aksa Enerji (AKSEN)
- Zorlu Enerji (ZOREN)
4.3 Gübre ve Tarımsal Hammadde Üreticileri
Savaş döneminde arz sıkıntısından dolayı fiyatlar yükselmişti; barışla birlikte fiyatların normalleşmesi gelirleri sınırlayabilir.
Negatif etkilenebilecek hisseler:
- Gübre Fabrikaları (GUBRF)
- Bagfaş (BAGFS)
5. Yabancı Sermaye Akışı Etkisi
Barış ile birlikte Türkiye’nin risk primi (CDS) düşerse, MSCI Türkiye endeksindeki hisselere yabancı ilgisi artabilir. Özellikle bankacılık (GARAN, AKBNK, YKBNK) ve BIST30 sanayi şirketleri yabancı yatırımcıların ilk tercihi olabilir.
6. Sonuç
Rusya–Ukrayna savaşının barışla sonuçlanması Borsa İstanbul’da genel olarak pozitif bir etki yaratacaktır. Ancak bu etki her hisseye aynı şekilde yansımayacaktır. Enerji ithalatçısı, ihracat pazarları genişleyen, lojistik ve turizm gelirleri artacak şirketler kazananlar arasında öne çıkarken; savunma sanayii ve bazı hammadde üreticileri görece olumsuz etkilenebilir.
Bu senaryoda yatırımcılar, sektör bazlı dönüşümleri iyi analiz etmeli ve kısa–orta vadeli dengeleri gözeterek pozisyon almalıdır.
📌 Yasal Uyarı:
Bu analizde yer alan bilgi, yorum ve öneriler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım kararlarınız için yetkili aracı kurumlar veya portföy yönetim şirketleri ile yatırım danışmanlığı sözleşmesi yapmanız gereklidir. Bu içerikler yalnızca genel bilgilendirme amacı taşımaktadır.
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.