Hürmüz Krizi Küresel Riski Artırdı

İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatması, petrol fiyatlarında sert artış beklentisini beraberinde getirirken, küresel ekonomiyle birlikte Türkiye ekonomisi açısından da ciddi riskler doğurdu. Ekonomistler, üç haneli petrol fiyatlarının enflasyon ve büyüme üzerinde baskı oluşturacağı uyarısında bulunuyor.

İran, İsrail’e karşılık olarak, küresel petrol ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) taşımacılığı için stratejik öneme sahip olan Hürmüz Boğazı’nı kapattığını duyurdu. İran Ordusu tarafından yapılan açıklamada, “Başka bir duyuruya kadar Hürmüz Boğazı’ndan hiçbir geminin geçişine izin verilmeyecektir” denildi.

Basra Körfezi’ni Umman Denizi ve Hint Okyanusu’na bağlayan Hürmüz Boğazı, dünya petrol ticaretinin yaklaşık yüzde 20’sinin geçtiği hayati bir deniz geçidi. Başta Suudi Arabistan, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri ve İran olmak üzere, birçok OPEC üyesi ülkenin petrolü bu boğazdan ihraç ediliyor. Aynı şekilde, Katar’ın LNG ihracatı da buradan yapılıyor.

ABD’nin Bahreyn’de konuşlu 5. Filosu, bölgede deniz taşımacılığını korumakla görevli olmasına rağmen, boğazın kapatılması petrol sevkiyatlarında ciddi aksamalara yol açabileceği gibi, enerji fiyatlarında da sert yükselişler yaşanabileceği endişelerini artırdı.

Petrol Fiyatları 150 Doları Görebilir

JP Morgan’ın analizine göre, boğazın kapalı kalması durumunda petrol fiyatları varil başına 120 ila 130 dolar aralığına yükselebilir. Daha karamsar senaryolarda ise fiyatların 150 dolara ulaşabileceği belirtiliyor. Ege Üniversitesi’nden Prof. Dr. Aykut Lenger, boğazdaki riskin finansal piyasalarda şimdiden fiyatlandığını belirterek, “Petrol arzı daralabilir, bu da fiyatları daha da yukarı çekebilir” ifadelerini kullandı.

Türkiye Ekonomisine Etkileri

Hürmüz krizi Türkiye için de ciddi sonuçlar doğurabilir. Ekonomist Güldem Atabay’a göre, üç haneli petrol fiyatları Türkiye ekonomisinde enflasyonu hızla yükseltebilir, büyüme üzerinde baskı kurabilir ve Merkez Bankası’nın faiz indirimi planlarını rafa kaldırmasına yol açabilir. “Zayıf rezervlerin bu gibi jeopolitik riskler için korunması gerekiyordu” diyen Atabay, TCMB’nin yeniden rezerv satmak zorunda kalabileceğine dikkat çekti.

Atabay ayrıca, bölgesel tansiyonun artmasının turizm gelirlerinde düşüşe ve cari dengede bozulmaya da yol açabileceği uyarısında bulundu.