Mustafa Kemal Atatürk, 16 Mayıs 1919’da yolu kesilen Bandırma Vapuru’nda İngilizler’in silah aramasına ne demişti?

Burak ARTUNER
16 Mayıs 1919 Cuma günü… Mustafa Kemal’in İstanbul’da Samsun’a yola çıkış günü… Arkadaşı ve avukatı Saadettin Ferit Talay, Şişli’deki konuta sabaha karşı gelerek kendisini uyandırdı. Talay, Merkez Bankası müdürlerinden Berç Keresteciyan tarafından kendisine ulaştırılan önemli bir haberi iletti Paşa’ya.

Haber şuydu: Gemisi Karadeniz’e çıkınca bir İngiliz muhribi tarafından batırılacaktı. Sabaha karşı bu haberle uyanan Mustafa Kemal, son hazırlıklarını yaptı. Beşiktaş’taki meskene geçti, annesi ve kardeşiyle vedalaştıkları sırada çocukluktan beri arkadaş oldukları Hamidiye Kahramanı olarak bilinen Rauf Bey (Orbay) geldi. Burayı Nutuk’ta şöyle anlattı Mustafa Kemal:

“İstanbul’dan ayrılmak üzere, evimden ayrılacağım sırada Rauf Bey yanıma gelmişti. Bineceğim geminin izleneceğini ve İstanbul’da iken tutuklamadıklarına nazaran tahminen de Karadeniz’de batırılacağımı sağlam nitelikte işitmiş, onu bildirdi.”
Tam o sırada, bir vakitler yanında çalışmış bir kurmay subay da gelerek, sarayın damatlarından bir bilgi aldığını, vapurun hareketine müsaade verilmeyeceğini ya da vapurun Karadeniz’de batırılacağını söyledi. Bu kritik anı Falih Rıfkı Atay’a şöyle aktardı: “Beynimden bir şimşek geçti. Tutabilirler, sürebilirler, ancak öldürmek! Bunun için beni Karadeniz’in coşkun dalgaları ortasında yakalamak lazımdır. Bu ihtimal mantıklı idi. Lakin benim için yakalanmak, tutuklanmak. sürülmek, niyetlerimi yapmaktan alıkonmak, hepsi ölmekle denk idi. Çabucak karar verdim, arabam atlayarak Galata rıhtımına geldim.” Mustafa Kemal’in vapura geçmeden evvel Cuma selamlığına giderek son olarak padişahı selamladığı muhakkak kaynaklarda belirtilmektedir. Daha sonra Galata rıhtımına gitti, oradan da sandalla vapura geçtiler. Öğlenden sonra saat dört sularında Kaptana yola çıkmak üzere buyruk verildi. Kavaklar açıklarında gemi bir İngiliz botu tarafından durduruldu. Birkaç subay denetleme yapacaktı.

Bu zahmetli durumu Mustafa Kemal’in yaveri Muzaffer Kılıç şöyle anlattı:
“Bandırma vapuru Kavaklar (Anadolu-Rumeli Kavağı) hizasına geldiğinde vapur durduruldu.

Bir motor tekneyle yanaşan İtilaf Devletleri subayları güverteye çıktılar. Bizler ne oluyor, bunlar ne istiyorlar, sorusuna yanıt arar ve bakınırken Mustafa Kemal, Kaptana (İsmail Hakkı Durusu) sordu. – Bu adamlar ne için gelmişler? -Efendim, silah, cephane arıyorlarmış. -Görevinizi yaptınız, sonuçtan beni haberdar edin. Sonra bize döndü. Bu sersem adamlar işte bu türlü… Yalnız demire, çeliğe ve silah gücüne dayanırlar.

Husustan öbür bir şey bilmezler. Bağımsızlık ve özgürlük uğrunda savaşa kararlı bir ulusun kudret ve gücünü anlamaktan acizdirler. Biz silah ve cephane değil, başımızla inancımızı götürüyoruz” Bandırma Vapuru yoluna devam etti. O seyahat, 19 Mayıs 1919 sabahı saat 07’de Samsun’da bitti. Ama bu tıpkı vakitte daha büyük bir seyahat, milletin kendi mukadderatını kendi çizme seyahati da o gün başladı. 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı’nız Kutlu Olsun.

patronlardunyasi.com