Türkiye ekonomisi 2025’in ikinci çeyreğinde de büyümesini sürdürdü

Investing.com – Türkiye ekonomisi 2025 yılının ikinci çeyreğinde büyümesini sürdürerek geçen yılın aynı dönemine göre %4,8 oranında arttı. Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) yayımladığı verilere göre, Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) zincirlenmiş hacim endeksi bazında son bir yıl içinde dikkate değer bir artış gösterdi. Bu artış, iç talep ve yatırım kalemlerindeki güçlü performansla desteklenirken, çeşitli sektörlerdeki büyümeyle geniş tabanlı bir yükselişi işaret etti. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriler, bir önceki çeyreğe göre %1,6’lık bir büyümeye işaret ederken, takvim etkisinden arındırılmış yıllık büyüme oranı %4,6 oldu. Böylelikle Türkiye ekonomisi, hem çeyreklik hem de yıllık bazda büyümesini istikrarlı bir şekilde sürdürdü.

Sektörel büyümede inşaat ve bilgi-iletişim öne çıktı
2025 yılının ikinci çeyreğinde sektör bazlı incelendiğinde inşaat sektörü, bir önceki yılın aynı dönemine göre %10,9 ile en yüksek büyüme oranını kaydetti. Bilgi ve iletişim faaliyetleri %7,1, sanayi sektörü %6,1, ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri sektörü ise %5,6 büyüme gösterdi. Bu alanları sırasıyla mesleki, idari ve destek hizmetleri (%5,4), ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar (%3,0), finans ve sigorta faaliyetleri (%2,6) ve gayrimenkul faaliyetleri (%2,6) izledi. Buna karşın tarım sektörü %3,5 ve kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %1,2 oranında daraldı. Diğer hizmet faaliyetleri ise %2,1’lik bir büyüme kaydetti. Bu veriler, hizmetler ve sanayi sektörlerinde canlılık olduğunu gösterirken, bazı kamusal ve tarım alanlarında daralma yaşandığını ortaya koydu.

GSYİH cari fiyatlarla 14,57 trilyon TL’ye yükseldi
2025 yılının ikinci çeyreğinde Türkiye’nin Gayrisafi Yurt İçi Hasılası cari fiyatlarla 14 trilyon 578 milyar 556 milyon TL’ye ulaştı. Bu rakam, 2024 yılının aynı dönemine göre %43,7’lik bir artışı temsil ediyor. GSYİH’nin dolar bazındaki karşılığı ise 377 milyar 622 milyon olarak hesaplandı. Bu güçlü artış, hem artan üretim hem de kur etkilerini yansıtıyor. Cari fiyatlarla yüksek büyüme, özellikle fiyat artışları ve parasal genişleme süreçlerinin ekonomik büyüklük üzerindeki etkisini göz önüne koyuyor.

Hanehalkı tüketimi arttı, kamu harcamaları azaldı
Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları, 2025 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksiyle %5,1 oranında arttı. Bu durum, iç tüketimin ekonomik büyümeye katkı sunduğunu gösterdi. Ancak aynı dönemde devletin nihai tüketim harcamaları %5,2 azaldı ve bu kamu harcamalarında kısıtlamaya gidildiğini ortaya koydu. Gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise %8,8 oranında artış göstererek yatırım kalemlerindeki canlanmaya işaret etti.

Bu artış, sermaye birikimine katkıda bulunarak uzun vadede büyüme kapasitesini artırabilecek bir gelişme olarak öne çıktı.

Dış ticarette ithalat hızlandı, ihracat sınırlı kaldı
2025 ikinci çeyreğinde mal ve hizmet ihracatı %1,7 oranında artış gösterirken, ithalat %8,8 gibi daha yüksek bir oranla yükseldi. Bu durum, dış ticaret dengesinde ithalat lehine bir bozulma yaşandığını ortaya koydu. İthalattaki artış, özellikle ara malı ve enerji talepleriyle ilişkilendirilirken, ihracattaki sınırlı artış küresel ticaretteki yavaşlamaya ve rekabet koşullarına bağlandı. Dış ticaret dengesindeki gelişmeler ekonomik büyüme üzerinde kısa vadede sınırlayıcı bir etken olarak öne çıkabilir.

İş gücü ödemeleri ve gelir paylaşımı rakamlarla açıklandı
2025 ikinci çeyreğinde işgücü ödemeleri %42 oranında artarak önemli bir yükseliş gösterdi. Aynı dönemde net işletme artığı/karma gelir ise %46,3 oranında artış kaydetti.

Bu artışlar, çalışanlara ve girişimcilerin kazançlarına yönelik gelir artışlarını yansıttı. Gayrisafi Katma Değer içerisindeki paylara bakıldığında işgücü ödemelerinin payı geçen yılın aynı dönemindeki %38,8’lik düzeyinden %38,4’e geriledi. Buna karşın net işletme artığı/karma gelir payı %39,5’den %40,2’ye yükseldi. Bu tablo, gelir paylaşımında emek aleyhine ve işverenler lehine hafif bir değişime işaret etti.