TÜİK verilerine göre 2024 yılında gayrisafi milli hasıla 44 trilyon TL’yi aştı

Investing.com – Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı Kurumsal Sektör Hesapları istatistiklerini yayımladı. Açıklanan verilere göre, gayrisafi milli hasıla (GSMH) 2024 yılında bir önceki yıla kıyasla %64,3 artış göstererek 44 trilyon 44 milyar 657 milyon 144 bin TL’ye ulaştı. Büyümeye ilişkin veriler, Türkiye ekonomisinin 2024 yılında önemli bir genişleme gösterdiğine işaret ederken, hesaplamalar sektörlerin ekonomiye katkı sağlayan büyüklükleri üzerinden yapıldı. Açıklanan istatistikler, ekonominin temel üretici gruplarına göre dağılımını da ortaya koydu.

Katma değerde en büyük pay mali olmayan şirketlerin  
Ekonomide yaratılan toplam katma değerin en büyük bölümünü yine mali olmayan şirketler oluşturdu. 2024 yılı itibarıyla mali olmayan şirketlerin toplam katma değer içerisindeki payı %59,4 seviyesinde gerçekleşti. Bu, söz konusu şirketlerin üretim faaliyetlerinin toplam ekonomik üretim içindeki belirleyici rolünü ortaya koydu. Mali olmayan şirketleri ise sırasıyla hanehalkı ve hanehalkına hizmet veren kâr amacı olmayan kuruluşlar (HHKOK) ile genel devlet sektörü izledi. Bu dağılım, hanehalkı ve kamu sektörünün ekonomik büyüklük içinde nasıl konumlandığını göstermesi açısından önemli veriler sundu.

Toplam tasarruf oranı GSYİH’nin %30,1’i oldu  
2024 yılına ilişkin verilerde toplam gayrisafi tasarrufun gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYİH) oranı %30,1 olarak belirlendi. Bu oran, Türkiye’nin toplam ekonomi bazında gelirlerine kıyasla ne ölçüde tasarruf ettiğini gösteren önemli bir göstergedir. Bu oran mali olmayan şirketlerde %18,9, hanehalkında %6,9, mali şirketlerde %2,7 ve genel devlette %1,5 olarak kaydedildi. Sektörel bazlı tasarruf dağılımı, farklı kurumsal yapıların tasarruf eğilimlerini karşılaştırmalı olarak ortaya koydu.

Hanehalkı tasarruf eğilimi hafif geriledi  
Hanehalkı tasarruf oranı, harcanabilir gelire oranla hesaplanan göstergelerden biridir ve bireysel ekonomik davranışlara yönelik önemli bilgiler verir. Bu oran 2023 yılında %11,8 seviyesindeyken, 2024 yılında %11,3’e geriledi. Tasarruf oranındaki bu hafif düşüş, hanehalklarının harcama ve birikim dengelerinde sınırlı bir değişim yaşandığını göstermektedir. Orandaki düşüşe rağmen, hanehalklarının harcanabilir geliri içinde tasarruf payı iki haneli seviyede kalmaya devam etti.

Net borç pozisyonu 2024’te de devam etti  
TÜİK verilerinde yer alan bir diğer önemli gösterge ise net borç verme/net borç alma oranı oldu. Türkiye ekonomisi 2023 yılında %2,8 oranında net borç alan konumdayken, 2024 yılında da bu eğilim devam etti ve oran %0,7 seviyesinde kaydedildi. Bu veri, Türkiye’nin dış finansman ihtiyacını yansıtan bir gösterge olarak değerlendirildi. Pozisyonun negatife yakın seyretmesi, toplam ekonomide iç tasarrufların yatırımları finanse etmede yeterli olmadığını gösterdi. Bu durum, ekonomideki fon ihtiyacının dış kaynaklarla karşılandığını işaret etti.